فناوری نانو و خودرو های امروز

در
سال های اخیر گزارش هایی به گوش می رسد که نانوفناوری در حال دگرگون کردن
دانش بشر است. هزینه های پژوهش و توسعه، به سوی توسعه ی نانوفناوری سرازیر
شده اند. پتانسیل گسترده این شاخه از دانش، خودروسازان بزرگ دنیا را به
سمت آغاز برنامه های پژوهش و توسعه در زمینه فناوری نانو سوق داده که این
فعالیت ها اغلب با همکاری دانشگاه ها و صنایع دیگر همراه است.

اکنون به معرفی کوتاهی از نمونه های کاربرد فناوری نانو در صنعت خودرو می پردازیم:

 

• نانوکامپوزیت ها

مواد
کامپوزیتی مواد مهندسی ای هستند که از دو یا چند جزء تشکیل شده اند به
گونه ای که این مواد مجزا و در مقیاس ماکروسکوپی قابل تشخیص هستند.
کامپوزیت از دو قسمت اصلی ماتریکس(زمینه) و تقویت کننده(پرکننده) تشکیل
شده است. ماتریکس با احاطه کردن تقویت کننده آن را در محل نسبی خودش نگه
می دارد و تقویت کننده موجب بهبود خواص مکانیکی ساختار می گردد.

یکی
از گسترده ترین کاربردهای فناوری نانو در صنعت خودرو تا کنون ساخت نانو
کامپوزیت ها بوده است. از آنجا که در نانوکامپوزیت ها، ذرات بسیار ریز
(نانوذرات)، استحکام و دوام رزین را بسیار بالا می برند، جایگزین مواد
مرسوم مانند میکا و تالک شده اند. اما علاوه بر ویژگی های فیزیکی بهتر،
این کامپوزیت ها دارای دو برتری دیگر نیز می باشند:

نخست اینکه
نانوذرات با ایجاد ماتریکس (زمینه) یکنواخت و هموار به طور قابل توجهی
زیبایی بیشتر را فراهم می کنند و بنابراین نانو کامپوزیت ها سطح زیبا تر و
رنگ های شفاف تری دارند.

همچنین نانوکامپوزیت ها به دلیل نیاز به مواد تقویت کننده ی کمتر، تا حدود بیست درصد نسبت به کامپوزیت های رایج سبک ترند.

• اثر نیلوفری و کاربرد آن در ساخت سطوح خود تمیز شونده

یکی
از شناخته شده ترین مزیت های فناوری نانو اثر نیلوفری ست که سطوح خود تمیز
شونده را امکان پذیر می سازد. به سبب ساختار بسیار صاف و یکنواخت سطح گل
نیلوفر، قطرات آب و گرد غبار از روی گلبرگ ها می لغزند بی آنکه اثری روی
آنها به جای گذارند.

بنابراین اگر سطوح اجسام دارای ساختار بسیار
صاف و صیقلی (در مقیاس نانو) باشند، ذرات آلودگی و همچنین آب روی آنها
باقی نخواهد ماند.

رنگ ها و پوشش های سقف خودرو که این اصل طبیعی
را به کار می برند امروزه در بازار موجود می باشند. ساختار نانویی این
سطوح، از جمع شدن ذرات آلودگی و قطرات بسیار ریز آب نیز جلوگیری می کند.
همچنین رینگ های خود تمیز شونده نیز با استفاده از این ویژگی در حال تولید
هستند.

همچنین پوشش نانویی در حال تولید است که با اضافه کردن آن به
سطح شیشه خودرو (برای مثال به روش اسپری کردن)،فرورفتگی های بسیار ریز سطح
شیشه را پر کرده و سطح صاف و بدون پستی و بلندی ایجاد می کند و در نتیجه
قطرات ریز آب و گرد و غبار روی شیشه باقی نمی ماند و بنابراین موجب افزایش
دید راننده، استهلاک کمتر برف پاکن ها و نیاز کمتر به شستشوی شیشه و
همچنین بهبود دید در شب در نتیجه کاهش انعکاس مضر نور می شود.

• شیشه های نوین با توانایی بازتاب پرتو فروسرخ

نمونه
ای دیگر از کاربرد های نانوفناوری در صنعت شیشه خودرو، شیشه هایی با
قابلیت بازتاب پرتو فروسرخ نور خورشید می باشد. به این گونه که یک لایه
بسیار نازک از نانوذرات بین دو لایه ی شیشه قرار گرفته اند که وظیفه آنها
بازتاباندن پرتو فرو سرخ نور خورشید و در نتیجه جلوگیری از گرم شدن زیاد
داخل خودرو می باشد.

• مبدل های کاتالیستی

همانطور
که می دانید اگر احتراق به طور کامل و ایده آل رخ دهد خروجیهای حاصل از
آن، آب، نیتروژن (N2) و دی اکسید کربن (CO2) می باشد و اگر احتراق در
شرایط ایده آل رخ ندهد مثلا برای احتراق هوای مناسب وجود نداشته و.... در
اینصورت خروجیهای حاصل از احتراق، گازهای زیان آوری همچون مونو اکسید کربن
(CO)، گروه گازهای (NOx) و هیدروکربنهای نسوخته (CH) می باشند. وظیفه مبدل
کاتالیستی که در مسیر گازهای خروجی از موتور قرار می گیرد این است که
گازهای فوق را به گازهای بی خطر تبدیل کند.

یکی
از ویژگی های نانوذرات که در تولید مبدل های کاتالیستی استفاده شده چنین
است: سطح تماس ذرات با کاهش اندازه آنها و افزایش تعدادشان (به طوری که
جرم کلی مجموعه ثابت بماند) افزایش می یابد. یک دسته از واکنش های شیمیایی
روی سطح کاتالیست ها رخ می دهند و بنابراین سطح تماس بیشتر، کاتالیست فعال
تری را موجب می شود. از این رو به کارگیری نانوذرات در مبدل های کاتالیستی
منجر به تولید مبدل های موثر تر خواهد شد.

منبع: nanoclub.ir